Thứ Sáu, 20 tháng 1, 2017

Bài số học chọn đội tuyển VMO Hà Tĩnh 2017

Bài toán. (Chọn đội tuyển VMO Hà Tĩnh 2017)
Tìm tất cả các cặp số nguyên dương $(x,y)$ thỏa mãn $$x^{19}-1=(x-1)(y^{12}-1)$$Lời giải.
*  Nếu $x=1$ thì $y\in \mathbb{Z}^{+}$ thỏa mãn phương trình.

* Xét $x\neq 1$. Khi đó phương trình trở thành $$y^{12}-1=\frac{x^{19}-1}{x-1}\Leftrightarrow (y-1)(y^{11}+y^{10}+..+y+1)=x^{18}+x^{17}+..+x+1$$ Gọi  $p$  là ước nguyên tố của $x^{18}+x^{17}+..+x+1$.

Gọi  $t$  là cấp của $x$ theo modulo $p$  hay  $t=ord_{p}x$.  Mặt khác ta lại có $$\left.\begin{matrix}
p
\end{matrix}\right|x^{18}+x^{17}+..+x+1\Rightarrow \left.\begin{matrix}
p
\end{matrix}\right|x^{19}-1\Rightarrow \left.\begin{matrix}
t
\end{matrix}\right|19\Rightarrow t=1;19$$ Trường hợp 1.  Nếu $t=1$ thì $x\equiv 1(mod\:p)$. Khi đó $$x^{18}+x^{17}+..+x+1\equiv 19(mod\;p)$$ Mà  $p$  là ước của $x^{18}+x^{17}+..+x+1$ nên $19\equiv 0(mod\;p)$.  Suy ra $p=19$

Trường hợp 2.  Nếu $t=19$ thì $x^{19}\equiv 1(mod\:p) $.  Suy ra $(x,p)=1$ nên theo định lý Fermat nhỏ ta có $$x^{p-1}\equiv 1(mod\:p) \Rightarrow \left.\begin{matrix}
19
\end{matrix}\right|p-1\Rightarrow p\equiv 1(mod\:19)$$ Vì vậy  $p\equiv 0;1(mod\:19)$ với  $p$  là ước nguyên tố của  $x^{18}+x^{17}+..+x+1$.

Mặt khác,  $y-1$  là ước của  $x^{18}+x^{17}+..+x+1$ nên $$y-1\equiv 0;1(mod\:19)\Leftrightarrow y\equiv 1;2(mod\:19)\Rightarrow y^{11}+y^{10}+..+y+1\equiv 12;10(mod\:19)$$ Ta lại có  $y^{11}+y^{10}+..+y+1$ cũng là ước của $x^{18}+x^{17}+..+x+1$ nên $$ y^{11}+y^{10}+..+y+1\equiv 0;1(mod\:19)$$ Điều này mâu thuẫn. Vậy nghiệm của phương trình là $(x,y)=(1,t)$ với $t\in \mathbb{Z}^{+}$

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét